Enexis startte 2025 voortvarend. We breidden het elektriciteitsnet sneller uit dan ooit, openden een nieuwe locatie in Best voor hergebruik van materialen en geven klanten realtime inzicht met onze Stroomnetchecker. Mede dankzij de buurtaanpak en modulair bouwen stegen de bruto investeringen in de eerste helft van het jaar 37% ten opzichte van dezelfde periode in 2024. Toch blijven we voor grote uitdagingen staan om ook in de toekomst iedereen te kunnen blijven voorzien van energie. De schaarse ruimte voor netuitbreiding, complexe vergunningstrajecten en het structurele tekort aan vakmensen bij ons en onze partners belemmeren ons om meer vaart te maken.
Collega's en veiligheid
Voor de uitbreiding en verbouwing van het elektriciteitsnet hebben we veel mensen nodig. Enexis wordt gezien als een aantrekkelijke werkgever. Er komen veel collega’s bij, en toch komen we nog steeds handen tekort. Vooral voor technisch en IT-personeel vissen we in een kleine vijver.
De relatief hoge instroom van nieuwe, relatief onervaren medewerkers legt druk op onze capaciteit om iedereen goed op te leiden. Ook werken we vaker gasloos en spanningsloos om zo een veilige werkomgeving te creëren; bij werkzaamheden gaat dan tijdelijk de stroom of de gastoevoer eraf. Desondanks hadden we meer incidenten, vooral met beperkt letsel, dan in het eerste halfjaar van 2024. Veilig werken staat in heel onze organisatie op de eerste plaats en heeft onze continue aandacht. Elk incident is er één te veel.
Procedures en vergunningen
We bouwden in het eerste halfjaar 520 MVA aan netcapaciteit, zoals verwacht is dit minder dan in 2024. Naast een tekort aan vakmensen remmen ruimtegebrek en langdurige vergunningstrajecten onze vaart af. Daarom werken we steeds intensiever samen met gemeenten. In april sloten we een convenant met de Vereniging Nederlandse Gemeenten, waardoor we overal op één en dezelfde manier werken en vergunningstrajecten soepeler verlopen. Een transformatorhuisje is een cruciaal onderdeel van het lokale stroomnet: het is belangrijk dat deze kan blijven staan en alleen bij hoge uitzondering wordt verplaatst. Honderden huishoudens en bedrijven zijn er immers afhankelijk van. Met 77 gemeenten zijn we afgelopen halfjaar een samenwerkingsovereenkomst (SOK) aangegaan. Hierin leggen we het gezamenlijke belang vast van een versnelde verzwaring van laag- en middenspanningsnetten en zetten daar samen de schouders onder.
Een ander obstakel is stikstof. We blijven hoognodige netwerkuitbreidingen uitstellen vanwege stikstofbeperkingen. Dat kunnen we niet blijven doen. We doen een dringend beroep op de politiek om snel werk te maken van het stikstofdossier.
Kwetsbare stations
Op steeds meer transformatorstations moeten we maatregelen nemen om overbelasting te voorkomen. Dat doen we in het voorjaar op heel zonnige dagen, wanneer klanten elektriciteit terugleveren. En in de winter juist op heel koude dagen, wanneer klanten veel energie afnemen. Van onze 140 stations staan er 33 onder ‘verzwaarde dijkbewaking’. We ontlasten deze kwetsbare stations tot ze over uiterlijk 5 à 6 jaar allemaal verzwaard zijn. We koelen ze met grote ventilatoren en ondersteunen ze met batterijen. Op de meeste van de kwetsbare stations voldoen onze maatregelen, zo bleek dit voorjaar. Nu bereiden we ons voor op de winter en willen we gemeenten en klanten hierin tijdig meenemen.
Daarnaast betrekken we grote zakelijke klanten actief bij congestiemanagement. Eerst gebeurde dat vrijwillig, maar in vijf gebieden in Noord-Brabant en Overijssel is deelname – tegen vergoeding – sinds kort verplicht, zoals bij de kwetsbare stations. Grote afnemers van elektriciteit bieden flexibel vermogen aan tijdens piekmomenten op het stroomnet. Zo voorkomen we overbelasting. Ook merken we dat gemeenten bereid zijn om snel mee te denken, zodra we kunnen aangeven dat het om kwetsbare stations gaat.
Ondanks dat de kans op storingen toeneemt, bleven die mede dankzij het droge voorjaar uit: de jaarlijkse uitvalduur (JUD) over de eerste zes maanden was 10,5 minuten (eerste halfjaar 2024: 12,8).
Flexibel gebruik van het net
Naast netuitbreiding levert het flexibeler gebruik van het elektriciteitsnet veel extra capaciteit op. De potentie hiervan is groot: jaarlijks tot wel 500 megawatt aan vrijkomende capaciteit. Dat is net zoveel als de capaciteit van een stad als Eindhoven. Het is bovendien een goedkopere én snellere oplossing dan bijbouwen. We blijven zoeken naar slimme oplossingen om het net efficiënter te benutten. Dat doen we op twee manieren. Allereerst door als netbeheerder zelf het net slimmer te gebruiken en waar mogelijk zwaarder te belasten. Aan de andere kant willen we dat onze klanten flexibeler omgaan met hun verbruik.
Zo willen we meer zakelijke klanten verleiden tot flexcontracten. Dat blijft een uitdaging, daarom ontwikkelen we een productaanbod om meer zakelijke klanten te interesseren. Andere flexibele oplossingen zijn het dynamisch afschakelen van zonneparken op piekmomenten en via pilots onderzoeken we flexgebruik onder consumenten. Bijvoorbeeld met Zonnedimmers en netbewust laden.
Voorrang en inzicht
Hoewel we in recordtempo bijbouwen, groeit de vraag naar elektriciteit nog altijd sneller. Hierdoor moeten inmiddels ruim 9.000 zakelijke klanten wachten op hun nieuwe of zwaardere aansluiting. De wachttijd voor zakelijke klanten loopt zelfs op. Eind juni kwam de ACM met een nieuw concept-prioriteringskader, waarmee bepaalde maatschappelijke projecten – zoals de brandweer en gezondheidszorg – voorrang krijgen bij een aansluiting. Het gaat in per 2026. Momenteel bestuderen wij dit nieuwe conceptkader en onderzoeken de mogelijke consequenties voor Enexis en haar klanten.
We beseffen ons dat inzicht in wachttijden voor klanten belangrijk is. Daarom ontwikkelden we de Stroomnetchecker. Consumenten of kleine bedrijven met uitbreidings- of verduurzamingsplannen zien zo of ze in een congestiegebied zitten. Dit helpt hen om een realistischer beeld te krijgen van de verwachte doorlooptijden en hun plannen hierop aan te passen.
Materiaal hergebruiken
Een prachtige mijlpaal is de opening van onze nieuwe herinzetlocatie in Best. Hier demonteren collega’s de vervangen transformatoren en schakelinstallaties en recyclen ze de bruikbare onderdelen of de volledige installatie. Er is inmiddels ruim € 20 miljoen bespaard en 200.000 kilo CO₂-uitstoot vermeden. De locatie in Best ligt midden in een netcongestiegebied. We hebben de locatie met behulp van twee grote batterijen toch kunnen realiseren.
Wet collectieve warmte
Het is belangrijk dat Nederland keuzes maakt voor een nieuw toekomstbestendig en duurzaam energiesysteem. Een systeem dat minder afhankelijk is van fossiele brand- en grondstoffen en de CO2-uitstoot verlaagt. Enexis wil dit mee vormgeven en ziet volop kansen voor duurzame moleculen, waarvoor het gasnetwerk gebruikt kan worden, en warmtenetten. Begin juli keurde de Tweede Kamer de Wet collectieve warmte (Wcw) goed. Een belangrijk moment voor de warmtetransitie. De Wcw maakt de landelijke uitrol van duurzame warmtenetten mogelijk, verplicht gemeenten om warmteplannen op te nemen in hun Regionale Energiestrategie en geeft netbeheerders een krachtig mandaat om projecten aan te sluiten en door te voeren. Zo kunnen we nu écht vaart maken met de warmte-initiatieven waar we al nauw bij betrokken zijn. We startten afgelopen half jaar al samenwerkingen in Drenthe, Overijssel, Noord-Brabant, Groningen en Zuid-Limburg. Betaalbaarheid blijft een belangrijk thema bij warmtenetten waarvoor we bij de landelijke politiek aandacht zullen blijven vragen.
Financiële resultaten
In de eerste helft van 2025 zien we een toename van de investeringen, voornamelijk door uitbreidingen en verzwaringen van het elektriciteitsnet. De bruto investeringen bedragen over het eerste halfjaar € 889 miljoen en zijn hiermee € 241 miljoen hoger dan in 2024. De nettowinst over de eerste helft van 2025 bedraagt € 192 miljoen. Dit is € 70 miljoen hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. De nettowinst is toegenomen omdat de omzet in 2025 sterker is gestegen dan de kosten. Dit komt doordat de tarieven in 2025 een nagekomen vergoeding bevatten voor de jaren 2022, 2023 en 2024.
Vanwege de vertraging in de tariefregulering waarmee Enexis de investeringen vergoed krijgt, is de nettowinst onvoldoende om de investeringen te dekken. De kasstromen uit operationele activiteiten en investeringen in (im)materiële vaste activa zijn daarom in de eerste helft van 2025 € 434 miljoen negatief (2024: € 286 miljoen negatief). Dat is dus een direct gevolg van de voorfinanciering van investeringen die nodig zijn voor de energietransitie.
Om de investeringen te financieren hebben we in april twee nieuwe groene obligaties uitgegeven van elk € 500 miljoen. Ook zijn we onze aandeelhouders zeer erkentelijk voor hun goedkeuring van ons aangepaste dividendbeleid. Hierdoor krijgt Enexis de (financiële) mogelijkheid om optimaal te investeren in de energietransitie.
Wisseling raad van bestuur
CFO Mariëlle Vogt heeft deze zomer afscheid genomen van de raad van bestuur. We danken Mariëlle voor haar tomeloze inzet en grote betrokkenheid bij ons bedrijf en de collega’s. We zijn blij met de komst per 1 juni van Marjanne van Ittersum als haar opvolger.
Met energie en vertrouwen
Onze ambitie om iedereen in de toekomst te blijven voorzien van betaalbare en duurzame energie geeft ons elke dag weer nieuwe energie. We bedanken alle collega’s en partners voor hun inzet het afgelopen half jaar. De weg naar een toekomstbestendig en betaalbaar energiesysteem kent nog veel obstakels, maar wij hebben er alle vertrouwen in dat we die samen kunnen overwinnen.
Raad van bestuur Enexis Holding N.V.
Rutger van der Leeuw
Marjanne van Ittersum
Han Slootweg
Jeroen Sanders