Financieel solide blijven

Ons investeringsniveau bereikt in de energietransitie een recordhoogte. Er is veel geld nodig om het energiesysteem van de toekomst te bouwen. Onze uitgaven aan werkzaamheden aan de energienetten bedroegen in 2022 een recordbedrag van € 1.027 miljoen. We zijn dankbaar voor het vertrouwen van aandeelhouders en investeerders dat essentieel is voor onze robuuste financiële positie.

Jaar op jaar stijgen onze uitgaven om met onze infrastructuur de energietransitie mogelijk te maken. Dat we de hoge extra uitgaven kunnen doen, is te danken aan onze solide financiële positie. Ons werkpakket bedroeg dit jaar € 1.027 miljoen; dit is € 68 miljoen meer dan de € 959 miljoen van 2021. We zijn ons ervan bewust dat we ons geld goed moeten besteden. Dat hoort bij onze publieke taak en draagt eraan bij dat we de energie voor iedereen betaalbaar houden. Daarom focussen we op onze kerntaken en maken we kostenefficiënte keuzes, bijvoorbeeld door te werken volgens Lean-methodiek en ons ICT-landschap te optimaliseren. Ook werkten we in 2022 aan innovaties om het net zo kostenefficiënt mogelijk uit te breiden.

FINANCIERING VAN DE ENERGIETRANSITIE

In de komende jaren maakt Enexis een enorme groei door in investeringen en uitgaven. Naast kostenbesparing en efficiëntie, waarbij we zelf aan zet zijn, is het van belang dat we voldoende inkomsten hebben om investeringen voor de energietransitie te kunnen doen. We onderkennen het risico dat de financiële positie van Enexis verslechtert doordat de financiële consequenties van de energietransitie niet voldoende worden opgevangen in de huidige reguleringsmethodiek. Daarom heeft Enexis samen met de andere regionale netbeheerders beroep ingediend tegen de huidige methodebesluiten en is er overleg met de ACM gestart over de regulering in de volgende methodebesluiten.

De verkoop van Fudura B.V. leverde in 2022 een positieve bijdrage aan de vermogenspositie. We willen het grootste deel van de opbrengsten ten goede laten komen aan de energietransitie. We zijn dan ook tevreden met het positieve advies van de aandeelhouderscommissie voor een extra dividenduitkering over het verkoopresultaat van Fudura B.V. van € 100 miljoen. De resterende boekwinst van € 1.013 miljoen kan daardoor gebruikt worden voor investeringen om de energietransitie mogelijk te maken.

We verwachten op de lange termijn dat we door de toenemende uitgaven en de beperkingen van de reguleringsmethodiek nog meer eigen vermogen nodig hebben om onze robuuste financiële positie te handhaven. Daarom hebben we in 2022 afspraken gemaakt met de Staat over een mogelijke kapitaalstorting in de toekomst.

De staat en de netwerkbedrijven Alliander, Enexis en Stedin zijn eind 2022 tot een onderhandelingsakkoord gekomen over de voorwaarden waaronder een kapitaalstorting en daarmee aandeelhouderschap door de staat in de netwerkbedrijven in de toekomst mogelijk wordt. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in een ‘afsprakenkader’, dat de ministers Kaag (Financiën) en Jetten (voor Klimaat en Energie) in november 2022 naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. Het versterken van het eigen vermogen van de netwerkbedrijven is een cruciale randvoorwaarde om investeringen in de energietransitie te kunnen blijven doen tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten en om te voorkomen dat investeringen in het gas- en elektriciteitsnet verder onder druk komen te staan. Mocht de staat in de toekomst, op verzoek van de netwerkbedrijven en in samenwerking met hun aandeelhouders, besluiten om aandeelhouder te worden, dan gebeurt dat onder bepaalde voorwaarden. In het afsprakenkader staat beschreven om welke voorwaarden dit gaat, zoals doorlooptijden van een toetredingsverzoek en afspraken rondom governance. Het afsprakenkader dient als basis voor een eventuele participatieovereenkomst, waarin meer gedetailleerde afspraken worden vastgelegd, op het moment dat toetreding door de staat als aandeelhouder daadwerkelijk aan de orde is. Momenteel worden er informatiesessies voor Statenleden en gemeenteraadsleden gehouden, waarna het afsprakenkader in de Algemene vergadering van Aandeelhouders op 13 april 2023 ter besluitvorming aan de aandeelhouders wordt voorgelegd.

EEN DUURZAME INVESTERING 

Begin 2022 is een obligatielening met een rente van 3,4% afgelost en in de tweede helft van het jaar is rente ontvangen over de ontvangen opbrengsten uit de verkoop van Fudura. Enexis heeft nu nog vijf obligaties uitstaan. We hebben geen additionele financiering hoeven aantrekken. Van de vijf uitstaande obligaties zijn er twee groen. In de toekomst blijven we ook kijken naar mogelijkheden rond groene financiering. Hiertoe is het Green Finance Framework opgesteld. Het Framework draagt volgens het onafhankelijke ratingbureau ISS-ESG ‘significant’ bij aan het behalen van de Sustainable Development Goals (SDG’s). Door de EU Taxonomie en de Green Bond Principles te volgen en deze te verankeren in het Green Finance Framework zorgt Enexis voor volledige transparantie in het proces. Samen met goede ratings bij Sustainalytics en ISS-ESG geeft dit de investeerders houvast en vertrouwen voor investeringen in groene obligaties van Enexis. Al onze groene obligaties zijn genoteerd aan Euronext Amsterdam.

EU TAXONOMIE

In navolging van de EU Taxonomie (‘Taxonomie’) voor duurzame activiteiten rapporteren we in dit jaarverslag expliciet over onze duurzame activiteiten. De Taxonomie is een classificatiesysteem voor economische activiteiten dat voortkomt uit het EU Action Plan on Sustainable Finance. De Taxonomie maakt duidelijk welke activiteiten wel of niet als duurzaam mogen worden aangemerkt, op basis van wetenschappelijk getoetste criteria voor het voorkomen van klimaatverandering of beperken van de gevolgen ervan.

DE CRITERIA

Een economische activiteit kan als duurzaam worden aangemerkt als deze voldoet aan de criteria die zijn opgenomen in de EU Taxonomie Gedelegeerde Verordeningen. Momenteel zijn in deze verordeningen de criteria voor duurzame economische activiteiten uitgewerkt voor twee milieudoelstellingen: mitigatie van klimaatverandering en adaptatie aan klimaatverandering. 

In de Taxonomie wordt gerefereerd aan 'Taxonomie-eligible' economische activiteiten en naar 'Taxonomie-aligned' economische activiteiten. Wanneer een economische activiteit overeenkomt met de omschrijving van een activiteit in de Taxonomie, dan wordt er gesproken van een eligible economische activiteit. Als de eligible activiteit voldoet aan de technische screeningcriteria en wordt verricht met inachtneming van de in de Taxonomie voorgeschreven sociale minimumgaranties, dan wordt gesproken van een Taxonomie-aligned economische activiteit. De technische screeningcriteria bestaan uit criteria om vast te stellen of de activiteit substantieel bijdraagt aan één van de milieudoelstellingen en criteria om vast te stellen dat de activiteit geen ernstige afbreuk doet aan de andere milieudoelstellingen. Wanneer een activiteit als Taxonomie-aligned aangemerkt wordt, dan betekent dit dat de economische activiteit voldoet aan de criteria om als duurzaam aangemerkt te worden volgens de Taxonomie.

Enexis is als organisatie van openbaar belang verplicht om volgens de Taxonomie te rapporteren. Voor 2022 rapporteren wij over drie key performance indicators (KPI's), namelijk over het aandeel van de omzet, kapitaaluitgaven (CapEx) en operationele uitgaven (OpEx) die verband houden met eligible economische activiteiten en het gedeelte daarvan dat als aligned kan worden aangemerkt.

ONZE ACTIVITEITEN MET EEN DUURZAAM KARAKTER IN 2022

Onderstaande paragrafen geven een toelichting over de wijze waarop Enexis de Taxonomie heeft toegepast. Enexis heeft op basis van een beste inschatting invulling gegeven aan de regelgeving van de Taxonomie. Gezien het feit dat de Taxonomie nieuw is en nog onderhevig is aan wijzigingen, kan dit in toekomstige rapportages leiden tot gewijzigde interpretaties.

Eligibility

Voor het bepalen van de eligible activiteiten is zo veel mogelijk aansluiting gezocht bij bestaande opsplitsing naar bedrijfsactiviteiten (elektriciteit, gas en overig). De bestaande activiteiten zijn vergeleken met de omschreven activiteiten in de Taxonomie. Enexis rapporteert in 2022 over deze vier eligible activiteiten:

  • 4.9 Transmissie en distributie van elektriciteit;

  • 4.15 Distributie van stadsverwarming en -koeling;

  • 6.5 Vervoer met motorfietsen, personenauto’s en lichte bedrijfsvoertuigen;

  • 7.7. Verwerving en eigendom van gebouwen.

Voor deze activiteiten heeft Enexis vastgesteld dat ze in overeenstemming zijn met de omschrijving zoals opgenomen in de Taxonomie. De laatste twee activiteiten zijn nieuw ten opzichte van 2021. Enexis erkent deze activiteiten in 2022 als eligible door gewijzigde interpretaties van de richtlijnen. De omschrijvingen van voornoemde activiteiten kennen in de Taxonomie geen overlap, waardoor er geen risico op dubbeltellingen bestaat.

Alignment

Technische screeningcriteria 

Voor Enexis is de belangrijkste activiteit onder de Taxonomie activiteit 4.9 ‘Transmissie en distributie van elektriciteit’. Deze activiteit ziet toe op een van onze kerntaken, namelijk de distributie van elektriciteit. Het elektriciteitssysteem van Enexis is onderdeel van het Europese stelsel van elektriciteitssystemen en levert daarmee een substantiële bijdrage aan de mitigatie van klimaatverandering. Naast klanten die elektriciteit van ons net afnemen, zijn er steeds meer klanten die elektriciteit terugleveren aan het net. Deze elektriciteit wordt in de meeste gevallen opgewekt uit zon en wind, maar in enkele gevallen ook uit aardgas, de zogenoemde warmtekrachtkoppelingen (WKK). Aangezien aardgas een fossiele brandstof is en daarmee geen bijdrage levert aan de mitigatie van klimaatverandering, worden deze aansluitingen uitgesloten van alignment. Dit geldt ook voor de conventionele meters, omdat deze meters niet voldoen aan de eisen in de Taxonomie voor slimme-metersystemen en daarom niet voldoen aan de criteria van alignment. Voor activiteit 4.9 is daarnaast geconcludeerd dat deze activiteit geen significante schade berokkent aan een van de andere milieudoelstellingen. Om deze reden komen de omzet, OpEx en CapEx met betrekking tot activiteit 4.9 in aanmerking voor alignment, met uitzondering van de omzet, OpEx en CapEx die toe te rekenen zijn aan WKK-aansluitingen en conventionele meters. Activiteit 4.9 betreft een faciliterende activiteit onder de Taxonomie. 

Activiteit 4.15 ‘Distributie van stadsverwarming en -koeling’ ziet voor Enexis toe op het warmtenet van Mijnwater Warmte Infra B.V. Hoewel het warmtenet van Mijnwater één van de meest efficiënte warmtenetten van Nederland is, kan op dit moment niet aantoonbaar worden voldaan aan alle technische screeningcriteria van de Taxonomie. Dit heeft voornamelijk te maken met het aantonen van de duurzaamheid van componenten in het net die in het verleden zijn aangekocht. Enexis streeft ernaar om in de toekomst wel aantoonbaar te voldoen aan de te technische screeningcriteria van activiteit 4.15.

Voor activiteit 6.5 ‘Vervoer met motorfietsen, personenauto’s en lichte bedrijfsvoertuigen’ geldt dat Enexis voor het voldoen aan de technische screeningcriteria sterk afhankelijk is van de informatie die leasemaatschappijen verstrekken. Voor 2022 is de relevante informatie niet beschikbaar en daarom is activiteit 6.5 niet aangemerkt als aligned.

Voor activiteit 7.7 ‘Verwerving en eigendom van gebouwen’ geldt dat Enexis op dit moment niet aantoonbaar kan voldoen aan de eisen in de Taxonomie voor alignment. Er zijn daarom in 2022 geen kapitaaluitgaven in relatie tot gebouwen die in aanmerking komen voor alignment.

Sociale minimumgaranties

De Taxonomie verplicht een overkoepelende beoordeling van de sociale minimumgaranties zoals gedefinieerd in de Taxonomie. De sociale minimumgaranties zien toe op ethiek en mensenrechten en zijn gebaseerd op de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen en de leidende beginselen van de VN over bedrijfsleven en mensenrechten. Binnen Enexis zijn geen gevallen geïdentificeerd waarbij niet is voldaan aan de beginselen van de Taxonomie over de sociale minimumgaranties.

BEREKENING EU TAXONOMIE

Omzet

Van de totale omzet is 70% gerelateerd aan Taxonomie eligible activiteiten. Tot de eligible omzet wordt de omzet gerekend die samenhangt met de distributie van elektriciteit en warmte (NACE-code 35.13 en NACE-code 35.30).  Slechts 1% van de eligible omzet kan niet worden aangemerkt als aligned.  Deze omzet ziet toe op omzet gerelateerd aan WKK-aansluitingen, conventionele meters en omzet die samenhangt met de transmissie en distributie van warmte (activiteit 4.15). De overige 30% ziet voornamelijk toe op omzet gerelateerd aan het transport en distributie van aardgas. Van de totale omzet kan 69% aangemerkt worden als aligned. De bepaling van de totale omzet onder de Taxonomie sluit aan bij de IFRS-verslaggevingsstandaarden en is daarmee gelijk aan de netto-omzet in de jaarrekening (noot 1. Netto-omzet Enexis). 

Kapitaaluitgaven (CapEx)

Van de totale kapitaaluitgaven is 71% gerelateerd aan Taxonomie eligible activiteiten.  Onder eligible kapitaaluitgaven wordt verstaan: alle investeringen in materiële vaste activa gerelateerd aan ons elektriciteitsnetwerk (activiteit 4.9/NACE-code 35.13), alle investeringen in materiële vaste activa die betrekking hebben op de leidingen en installaties in het warmtenet (activiteit 4.15/NACE-code 35.30), alle investeringen in ons wagenpark (activiteit 6.15) en kantoor- en bedrijfsgebouwen (activiteit 7.7). Voor 3% van de elibigle kapitaaluitgaven is geconcludeerd dat niet wordt voldaan aan de technische screeningcriteria, waardoor 68% van de totale kapitaaluitgaven toeziet op Taxonomie aligned activiteiten. Ook voor de CapEx-KPI geldt dat het grootste gedeelte van de niet-eligible en niet-aligned kapitaaluitgaven toeziet op investeringen in het aardgasnet. 

De investeringen in WKK-aansluitingen, conventionele meters en het warmtenet zijn in 2022 nihil. De investeringen gerelateerd aan activiteit 6.5 en activiteit 7.7 voldoen in 2022 niet aan de criteria voor alignment.

De totale kapitaaluitgaven onder de Taxonomie sluiten aan bij de IFRS-verslaggevingsstandaarden en betreffen:

  • Investeringen in materiële vaste activa (noot 12 in de jaarrekening);

  • Investeringen in immateriële vaste activa (noot 13 in de jaarrekening);

  • Toevoegingen aan het gebruiksrecht activa (noot 14 in de jaarrekening).

Operationele uitgaven (OpEX)

Van de totale operationele uitgaven ziet 77% toe op Taxonomie eligible activiteiten. Voor 9% van de eligible operationele uitgaven is geconcludeerd dat niet wordt voldaan aan de technische screeningcriteria. Van de totale operationele uitgaven ziet 68% toe op Taxonomie aligned activiteiten. 

De operationele uitgaven onder de Taxonomie worden gedefinieerd als directe niet-geactiveerde kosten die betrekking hebben op het onderhoud van activa. Enexis heeft op basis van deze definitie voor activiteit 4.9 en 4.15 de operationele uitgaven bepaald als zijnde de uitgaven aan onderhoud en storingen.

Bij de bepaling van de eligible operationele uitgaven is wederom aansluiting gezocht bij de bestaande opsplitsing naar bedrijfsactiviteiten en het bestaande NACE-coderingsstelsel. De operationele uitgaven opgenomen onder NACE-code 35.13 en NACE-code 35.30 betreffen uitgaven voor onderhoud en storingen aan activa voor het in stand houden van ons elektriciteitsnetwerk.

De kosten voor onderhoud en storingen gerelateerd aan het warmtenet (activiteit 4.15) zijn niet nader gespecificeerd en zijn daarom opgenomen onder de niet-eligible OpEx. De operationele uitgaven in relatie tot activiteit 6.5 en activiteit 7.7 betreffen alle uitgaven gerelateerd aan het dagelijks onderhoud van het wagenpark en gebouwen die niet zijn geactiveerd.

BEHOUD CREDIT RATINGS  

Het behoud van ten minste credit rating profiel A/A2 met een horizon van vijf jaar is essentieel voor het vertrouwen van investeerders en is in lijn met de vermogenskostenvoet voor de vermogenskostenvergoeding van de ACM. Enexis maakt gebruik van credit ratings van Standard & Poor’s (S&P) en van Moody’s. Deze ratings bestaan uit een langetermijnrating met een outlook en een kortetermijnrating. De outlook geeft de verwachte verandering in de langetermijnrating aan voor de komende jaren. De ratings van S&P en Moody’s zijn ongewijzigd gebleven. Wel heeft de rating van S&P in augustus 2022 een stabiele outlook gekregen. In 2021 was die nog negatief. De negatieve outlook van S&P in 2021 had te maken met de lagere regulatorische vergoeding voor vermogenskosten gedurende de periode 2022-2026. Destijds achtte S&P het niet waarschijnlijk dat Enexis (zonder extra maatregelen) de financiële ratio FFO/netto rentedragende schulden de komende 24 maanden boven de drempelwaarde kon houden die past bij de huidige credit rating. Door de verkoop van Fudura en een mogelijke toekomstige staatsparticipatie is deze verwachting er nu wel.

Na balansdatum, op 14 februari 2023, heeft S&P de regionale netbeheerders de status Government Related Entities (GREs) toegekend en daarom de credit rating met één niveau verhoogd. Tegelijkertijd heeft S&P de credit rating met één niveau verlaagd vanwege de verwachte aanhoudende druk op de financiële ratio’s, maar deze een zogenaamde ‘positieve outlook’ gegeven. Dit heeft per saldo tot gevolg dat S&P op 14 februari 2023 de rating van Enexis heeft gewijzigd van A+ stabiele outlook naar A+ positieve outlook.

Als gevolg van de toekenning van de GRE-status heeft Enexis vanaf 14 februari 2023 de minimale streefwaarde voor de ratio FFO/netto rentedragende schulden verlaagd van 16% naar 12% voor het behoud van minimaal een A credit rating profiel en een financieel gezonde kapitaalstructuur.

Ook onze prestaties op het gebied van duurzame bedrijfsvoering worden beoordeeld door ratingbureaus. Voor de financiering, liquiditeit en credit ratings verwijzen wij naar noot 31 in de jaarrekening 'Financieringsbeleid en risico’s financiële instrumenten'.

FINANCIËLE PRESTATIES 2022

De nettowinst over 2022 bedraagt € 1.300 miljoen, een stijging van € 1.101 miljoen ten opzichte van 2021. Deze stijging wordt volledig verklaard door de boekwinst van € 1.113 miljoen over de verkoop van Fudura in 2022. Geabstraheerd van deze boekwinst bedraagt de nettowinst € 187 miljoen, een daling van € 12 miljoen ten opzichte van vorig jaar.

Kijkend naar de nettowinst van € 187 miljoen exclusief boekwinst Fudura, zien we een stijging van de omzet met € 71 miljoen. Die wordt deels tenietgedaan door een toename van de kosten van transport en van distributieverliezen van € 56 miljoen. Daarnaast stijgen de bedrijfskosten met € 62 miljoen. Het negatieve saldo van de financiële baten en lasten daalt met € 15 miljoen. Tot slot dalen de belastingen over het resultaat met € 19 miljoen.

Doordat we extra hebben ingezet op het werven, opleiden en behouden van medewerkers, voerden we voor het eerst een werkpakket uit met een omvang groter dan € 1 miljard.  

€ miljoen

2022

2021

2020

2019

2018

2017

Resultaat

Netto-omzet

1.705

1.634

1.516

1.491

1.445

1.398

Kosten van transportdiensten en van distributieverliezen

380

324

316

232

228

231

Overige bedrijfsopbrengsten

3

2

1

12

4

4

Voor bedrijfsactiviteiten beschikbaar saldo

1.328

1.312

1.201

1.271

1.221

1.171

Bedrijfslasten exclusief afschrijvingen en buitengebruikstellingen

583

561

554

539

468

487

Afschrijvingen en buitengebruikstellingen

469

429

405

379

349

345

Bedrijfsresultaat

276

322

242

353

404

339

Resultaat deelnemingen en joint ventures

1.113

0

0

-1

0

-3

EBIT1

276

322

242

353

404

336

Financiële baten en lasten

-28

-43

-41

-52

-58

-59

Resultaat vóór belastingen

1.361

279

201

300

346

277

Resultaat na belastingen

1.300

199

108

210

319

207

Balans (vóór winstbestemming)

Netto werkkapitaal1

-37

-99

-106

-43

-89

-61

Vaste activa

9.214

8.765

8.496

7.980

7.480

7.181

Geïnvesteerd vermogen1

8.019

7.802

7.418

7.056

6.594

6.386

Eigen vermogen

5.441

4.241

4.116

4.112

4.024

3.912

Netto rentedragende schulden1

2.211

3.182

2.929

2.634

2.272

2.201

Balanstotaal

10.348

9.395

8.751

8.258

7.715

7.668

Ratio's

Solvabiliteit1

52,6

45,1

47,0

49,8

52,2

51,0

ROIC1

17,3

4,1

3,3

5,0

6,1

5,3

Return on equity1

23,9

4,7

2,6

5,1

7,9

5,3

Kasstroom

Kasstroom uit operationele activiteiten

673

732

726

647

679

628

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-129

-984

-872

-753

-646

-597

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-434

312

131

137

-58

-9

Kasstroom

110

60

-15

31

-25

22

  • 1Zie definities in Begrippenlijst.

VOOR BEDRIJFSACTIVITEITEN BESCHIKBAAR SALDO

Het voor bedrijfsactiviteiten beschikbare saldo steeg in 2022 met € 16 miljoen. Dit betreft het saldo van een stijging in de netto-omzet (€ 71 miljoen), de overige bedrijfsopbrengsten (€ 1 miljoen) en de kosten van transportdiensten en distributieverliezen (€ 56 miljoen).

De totale omzet bedraagt in 2022 € 1.705 miljoen. De hoofdoorzaak van de omzetstijging ligt in de stijging van de gereguleerde tarieven. De gemiddelde tariefstijging voor kleinverbruikklanten bedroeg voor elektriciteit en gas (inclusief meterhuur) respectievelijk 7% en 3%.

 De toename van de omzet kan als volgt worden uitgesplitst:

  • Elektriciteit: de omzet is met € 91 miljoen toegenomen ten opzichte van 2021. Deze stijging wordt hoofdzakelijk verklaard doordat in het boekjaar 2022 zowel de hogere inkoopkosten TenneT voor het jaar 2022 alsmede een nacalculatie over 2020 zijn opgenomen in de tarieven. De nacalculatie inkoopkosten TenneT over 2020 zorgt in 2022 voor een eenmalige stijging van de omzet met € 52 miljoen.

  • Gas: de omzet is met € 6 miljoen toegenomen ten opzichte van 2021, voornamelijk als gevolg van een tariefstijging.

  • De overige gereguleerde omzet is met € 15 miljoen gestegen, voornamelijk vanwege een tariefstijging van de gereguleerde meettarieven en geamortiseerde klantbijdragen als gevolg van een groter werkpakket en het met ingang van 2022 toepassen van een degressieve amortisatiemethode op klantbijdragen van gasactiva.

  • De niet-gereguleerde en overige omzet bedraagt ongeveer 6% van de totale omzet. Dit is 2% lager dan in 2021 als gevolg van de verkoop van Fudura in het derde kwartaal van 2022.

De kosten van transportdiensten en van distributieverliezen namen in 2022 met € 56 miljoen toe tot € 380 miljoen in 2022. Deze toename wordt voor € 36 miljoen verklaard door hogere kosten voor transport- en systeemdiensten van TenneT. TenneT verhoogde de tarieven als gevolg van de investeringen die TenneT uitvoert om het hoogspanningsnet uit te breiden en te verzwaren.

Daarnaast namen de kosten voor distributieverliezen toe met € 20 miljoen. Hiervan is een stijging van € 8 miljoen toe te rekenen aan een hogere hoeveelheid netverlies elektriciteit. De beperkte stijging door prijsverschillen is te danken aan het inkoopbeleid van Enexis. Doordat we de netverliezen elektriciteit al vroegtijdig (gespreid over een aantal jaren) hebben ingekocht is de impact van de forse prijsstijgingen vanaf het najaar van 2021 beperkt gebleven. De netverliezen uit hoofde van het gastransport stijgen met € 12 miljoen, voornamelijk vanwege de gestegen energieprijzen. De netverliezen gas zijn in 2021 ingekocht waardoor het effect van de gestegen energieprijzen bij gas groter is dan bij elektriciteit. 

BEDRIJFSKOSTEN

De totale bedrijfskosten namen in 2022 met € 62 miljoen toe tot € 1.052 miljoen. Deze stijging is vooral te verklaren door de groei van het werkpakket door de energietransitie. Dit leidt tot hogere kosten en afschrijvingen.

De belangrijkste ontwikkelingen zijn:

  • € 11 miljoen hogere personeelskosten: deze toename is het saldo van € 15 miljoen extra kosten voor eigen personeel en € 4 miljoen minder uitgaven aan de inhuur van derden. Ultimo 2022 had Enexis 22 fte meer eigen personeel en 68 fte minder ander personeel in dienst in vergelijking met 2021. De beperkte groei van eigen personeel is het gevolg van de verkoop van Fudura, waardoor we in 2022 afscheid hebben genomen van 265 fte eigen personeel en 53 fte ander personeel. Het totale aantal medewerkers van Enexis (eigen en ander personeel) is dus, geabstraheerd van de verkoop van Fudura, gestegen met 272 fte ten opzichte van 2021.

    • De stijging van de kosten van eigen personeel is voor € 10 miljoen te verklaren door hogere salariskosten als gevolg van de fte-toename in combinatie met een cao-verhoging per 1 april 2022.

    •  De kosten voor sociale lasten bleven gelijk ten opzichte van 2021 en de pensioenpremies zijn met € 1 miljoen gedaald ten opzichte van 2021.

    • De overige personeelskosten stijgen met € 6 miljoen als gevolg van een eenmalige uitkering conform de nieuwe cao, hogere kosten voor opleidingen en leaseauto’s en lagere dotaties aan personeelsvoorzieningen.

    • De kosten voor inhuur van derden dalen met € 4 miljoen. Dit betreft de combinatie van een tariefstijging en afname van het aantal ingehuurde fte als gevolg van de verkoop van Fudura.

  • Doordat in 2022 minder is gewerkt aan grote ICT-verbeterprojecten laat de geactiveerde productie een kleine daling van € 2 miljoen zien.

  • De afschrijvingen nemen in 2022 met € 40 miljoen toe tot € 469 miljoen. Dit is te verklaren door enerzijds de verdere groei van investeringen in de elektriciteits- en gasnetten. Anderzijds is sprake van een toename van de afschrijvingslasten vanwege de overstap op een degressieve afschrijvingsmethode voor gasactiva met ingang van 2022. Tot slot zijn de afschrijvingen in 2022 eenmalig hoger vanwege een wijziging in de toepassing van afschrijvingstermijnen. Deze wijziging komt voort uit de beoordeling van de activa administratie vanwege de datamigratie naar een nieuw systeem.

  • De kosten uitbesteed werk, materialen en andere externe kosten stijgen in 2022 met € 7 miljoen ten opzichte van 2021. Deze stijging is voornamelijk het gevolg van indexatie van prijzen en een toename van het werkpakket in 2022. De toename wordt gedeeltelijk opgeheven doordat Fudura B.V. in het derde kwartaal van 2022 is verkocht.

FINANCIËLE BATEN EN LASTEN

Het negatieve saldo van de financiële baten en lasten bedraagt in 2022 € 28 miljoen en is daarmee € 15 miljoen lager dan in 2021. Begin 2022 is een obligatielening met een rente van 3,4% afgelost en in de tweede helft van het jaar is rente ontvangen over de ontvangen opbrengsten uit de verkoop van Fudura.

BELASTINGEN

De winstbelasting bedraagt over 2022 € 61 miljoen en is daarmee € 19 miljoen lager dan in 2021. De daling heeft voornamelijk te maken met een eenmalige dotatie aan de latente belastingverplichting in 2021 van € 11 miljoen vanwege de aanpassing van het belastingtarief van 25,0% naar 25,8%. De resterende daling van € 8 miljoen is het gevolg van het lagere resultaat voor belastingen (exclusief verkoopresultaat op verkoop van Fudura B.V.) in 2022.

BRUTO-INVESTERINGEN

De groei van onze investeringen wordt voornamelijk gedreven door investeringen in onze elektriciteitsnetten om de energietransitie mogelijk te maken. De bruto-investeringen in materiële en immateriële vaste activa nemen in 2022 met € 15 miljoen toe tot € 901 miljoen.  

Het bruto-investeringsniveau in elektriciteits- en gasnetten (inclusief slimme meters) ligt in 2022 € 64 miljoen hoger dan in 2021 door een toename van energietransitie-gedreven investeringen. Zo namen de netuitbreidingen met € 55 miljoen toe. Daarnaast hebben we voor € 12 miljoen meer veiligheidsgedreven investeringen uitgevoerd zoals vervangingen van brosse gasleidingen en oude schakelinstallaties. Slimme meters worden momenteel alleen geplaatst op initiatief van de klant of bij gebreken, waardoor we € 11 miljoen minder hebben geïnvesteerd in deze werkstroom. De toename van de investeringen in de overige werkstromen bedraagt € 8 miljoen. 

De overige investeringen dalen met € 27 miljoen vanwege minder investeringen in ICT-verbeterprojecten, gebouwen van Enexis en warmteprojecten. Doordat Fudura B.V. met ingang van september 2021 is aangemerkt als aangehouden voor verkoop, zijn de investeringen van Fudura B.V. vanaf dat moment geen onderdeel meer van de materiële en immateriële vaste activa in de geconsolideerde jaarrekening van Enexis Holding N.V. Hierdoor vielen de investeringen in 2022 € 22 miljoen lager uit.

Voor een deel van onze klantgedreven werkzaamheden betalen klanten een bijdrage. Na aftrek van € 123 miljoen aan klantbijdragen bedragen de netto-investeringen in 2022 € 778 miljoen. Dit is een stijging van € 12 miljoen ten opzichte van 2021.

Onderstaande tabel geeft de bruto-investeringen (exclusief klantbijdragen) weer in onze elektriciteits- en gasnetten en slimme meters

Bruto-investering

€ miljoen

2022

2021

2020

2019

2018

Elektriciteit

Standaardaansluitingen

48

37

33

30

26

Maatwerkaansluitingen

89

90

94

73

34

Netuitbreidingen

350

298

254

194

153

Reconstructies

23

26

25

21

24

Vervangingen

73

62

48

38

34

Overig

32

31

23

22

20

Totaal Elektriciteit

615

544

477

378

291

Gas

Standaardaansluitingen

3

4

6

9

9

Maatwerkaansluitingen

3

2

2

2

2

Netuitbreidingen

15

12

13

16

17

Reconstructies

17

17

19

18

19

Vervangingen

162

161

153

139

127

Overig

3

3

2

2

2

Totaal Gas

203

199

195

186

176

Slimme meters

Kleinverbruik elektriciteit

20

24

34

57

53

Kleinverbruik gas

13

20

29

36

40

Totaal Slimme meters

33

44

63

93

93

Totaal

851

787

734

657

560