Enexis wil in 2050 volledig circulair werken. Inmiddels scheiden we 95 procent van ons afval. Voor de overige 5 procent zoeken we oplossingen.
Klimaatverandering gaat ons aan het hart. Daarom werken we mee aan een duurzame wereld en hebben we ons verbonden aan de doelen van het Nederlandse Klimaatakkoord en coalitieakkoord. We hergebruiken steeds meer materialen. Met ons werk en onze duurzaamheidsambities dragen we bij aan de wereldwijde duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties; de Sustainable Development Goals (SDG’s).
Op naar een circulaire wereld
Nederland wil in 2050 een circulaire economie zijn. Een economie zonder afval, waarbij alles draait op herbruikbare grondstoffen. Enexis conformeert zich hier graag aan. In 2021 hebben we een nulmeting uitgevoerd om te kijken waar we staan en hoe we dit doel kunnen bereiken. Hieruit bleek dat 80 procent van onze inkoop kabels, gasbuizen en transformatoren betreft. Met circulariteit focussen we ons dan ook op deze materialen; hiermee kunnen we de grootste impact maken.
We hebben de ambitie om een circulaire netbeheerder te worden. Om dit te bereiken hebben we in 2022 met een team van interne en externe experts een top 10 van maatregelen opgesteld. De eerste twee maatregelen hebben we in 2022 al gerealiseerd, de overige concretiseren we de komende jaren samen met onze leveranciers.
Top 10 circulariteitsmaatregelen
Vergroten herinzet distributietransformatoren
Nieuwe middenspanningskabels met meer gerecycled materiaal
Nieuwe gasbuizen met 100 procent gerecycled koper
Elimineren binnenmantel laagspanningskabels
Nieuwe middenspanningskabels met 50 procent gerecycled kunststof in de buitenmantel
Nieuwe distributietrafo’s met 50 procent gerecyclede olie
Nieuwe kabels met 33 procent gerecycled koper
Nieuwe kabels met 100 procent gerecycled rubber
Restanten nieuwe kabels retour naar fabrikant
Restanten nieuwe gasbuizen retour naar fabrikant
Scheiden van afval
Ons werk brengt veel afval- en reststromen met zich mee; we onderscheiden in totaal 85 afval- en reststromen. Het lukt ons inmiddels om 95 procent van al deze stromen te scheiden. Het gaat vooral om waardevolle materialen, zoals oud ijzer, aluminium en koper.
Eind 2021 hebben we een oplossing gevonden voor de verwerking van de resterende 5 procent, namelijk het asbesthoudend staal. Dit zit onder andere in gasbuizen, gasstraten en fittingen. Samen met andere netbeheerders en onze afvalmanager zijn we een ketenbrede samenwerking aangegaan met PMC in Delfzijl. Dit bedrijf heeft een techniek ontwikkeld om asbest van metaal te scheiden. Het asbest wordt afgevoerd en het schone staal hergebruikt. Op deze manier hebben we in 2022 40.000 kilo asbesthoudend metaalschroot gerecycled. Eind 2022 is PMC helaas failliet verklaard. We richten ons nu op alternatieve, maar vergelijkbare verwerkingsmethodes die geen afbreuk doen aan de duurzaamheidsdoelstellingen die we hieraan gekoppeld hebben.
Hoeveelheid afval (in ton) 2 |
2022 1 |
2021 1 |
2020 1 |
2019 1 |
2018 1 |
Hergebruikt afval |
26.715 |
24.825 |
29.369 |
28.540 |
27.281 |
Verbrand afval |
1.213 |
1.325 |
1.505 |
1.523 |
1.618 |
Gestort afval |
96 |
203 |
471 |
355 |
1.142 |
Biomassa |
130 |
162 |
126 |
92 |
203 |
Vergisten |
65 |
50 |
78 |
95 |
101 |
Composteren |
22 |
9 |
33 |
33 |
35 |
Totaal |
28.242 |
26.574 |
31.582 |
30.638 |
30.380 |
Waarvan gevaarlijk afval (%) |
6,1 |
6,9 |
9,3 |
4,7 |
5,3 |
- 1Cijfers 2022 - 2019 hebben betrekking op de periode 1 jan t/m 31 dec waarbij de laatste weken van het jaar zijn gebaseerd op een inschatting van Milgro omdat de werkelijke cijfers pas later bekend zijn. Cijfers 2018 hebben betrekking op de 12-maands periode december 2017 t/m november 2018.
- 2Enexis voert geen radioactief afval. Dit komt niet vrij in onze werkprocessen.
We vervingen brosse gasleidingen
Al sinds 2009 vervangen we breukgevoelige gasleidingen van grijs gietijzer en asbestcement door sterkere stalen en kunststof varianten. Dit doen we vanuit het oogpunt van veiligheid en indirect vanuit duurzaamheid. Het vervangen van de gasleidingen zorgt namelijk voor vermindering van methaanemissie. De laatste leidingen van asbestcement haalden we in het eerste kwartaal van 2022 uit de grond. Ook met de vervanging van grijs gietijzeren gasleidingen liggen we op koers. Deze worden uiterlijk eind 2023 vervangen, uitgezonderd enkele buizen (in totaal 6,6 kilometer) die we later meenemen in een duurzame gebiedsontwikkeling. De nieuwe leidingen zorgen voor veel minder gasverlies tijdens het transport.
Gold Standard
We kregen in 2022 opnieuw de Gold Standard uitgereikt door United Nations Environmental Program (UNEP) voor de reductie van methaanemissie. Als enige regionale netbeheerder lukte ons dit voor het tweede jaar op rij. De Gold Standard wordt toegekend aan netbeheerders die concrete reductiedoelen hebben én behalen. De toekenning hangt nauw samen met ons vervangingsprogramma van grijs gietijzeren gasleidingen.
Onze CO2-voetafdruk
Maar liefst 98 procent van onze CO2-voetafdruk bestaat uit netverlies – dit is de energie die tijdens het transport verloren gaat. Het netverlies van elektriciteit is jaarlijks gelijk aan het verbruik van 400.000 huishoudens, de gaslekkages zijn gelijk aan het verbruik van 2.600 huishoudens.
Willen we onze CO2-voetafdruk verminderen, dan zal het netverlies dus flink omlaag moeten. Om natuurkundige redenen is dat maar beperkt mogelijk. Tijdens het transport van elektriciteit treedt er in onze kabels en transformatoren energieverlies op door weerstand en warmteontwikkeling. En ondanks de vervanging van brosse gasleidingen gaat er onderweg helaas nog steeds gas verloren. Zolang er gas door de leidingen stroomt, komt er dus CO2 vrij en dragen we bij aan de opwarming van de aarde.
We verminderen onze voetafdruk waar dat kan en kopen waar mogelijk groen in. We vinden het belangrijk om een realistische bijdrage te leveren aan het behalen van de Nederlandse Klimaatdoelen. Concreet betekent dit dat we ieder jaar meer groene elektriciteit in Nederland kopen, oplopend tot 55 procent in 2030. Als de Nederlandse klimaatdoelen verhoogd worden, volgen wij hierin. Onze resterende voetafdruk compenseren we. Daarbij investeren we in solide CO2-reducerende projecten die ook bijdragen aan de duurzame ontwikkeling van lokale gemeenschappen. Zo kiezen we ervoor om CO2-neutraal te blijven.
In 2022 bedroeg onze bruto-uitstoot 218.849 ton CO2-equivalent. Een gedetailleerde toelichting op de CO2-voetafdruk, bijvoorbeeld een uitleg over de toename in netwerkcomponenten van leveranciers, is terug te vinden in het hoofdstuk Feiten en cijfers.
CO2-waardering bij inkoop
Enexis heeft samen met collega-netbeheerders Alliander en Stedin het initiatief genomen om een CO2-waardering te hanteren bij inkoop- en investeringsbeslissingen. In 2021 was die € 50 per ton, in 2022 hebben we die opgeschroefd naar € 100 per ton. Bij inkoopbeslissingen wordt de CO2-uitstoot als onderdeel van de prijs meegewogen. Milieuonvriendelijke investeringen worden dus duurder. Deze manier van werken draagt bij aan bewustwording en het meenemen van duurzaamheid bij inkoop- en investeringsbeslissingen.
We verduurzamen onze gebouwen
Onze ambitie is dat de huisvesting van Enexis in 2026 voldoet aan de eisen van BREEAM In-Use Very Good. Dit houdt in dat onze gebouwen ‘zeer goed’ scoren op onder meer gezondheid en welzijn, energie- en watergebruik en afval. Van onze twintig energielabelplichtige locaties hebben er vijftien inmiddels minimaal energielabel A, terwijl drie vestigingen zelfs gewaardeerd zijn met A++++.
Kantoor, bedrijfs- en procesgebouwen van Enexis gebruiken Nederlandse groene stroom en groen gas. Waar we langjarige huurcontracten hebben of we eigenaar van de gebouwen zijn, liggen waar mogelijk zonnepanelen op de daken. Veel panden maken ook gebruik van koude- en warmteopslag, een duurzame techniek om gebouwen te verwarmen en te koelen.