Energieverbruik en energiemix

Ons energieverbruik en de energiemix staan in onderstaande tabel: ^{(ESRS E1 par. 35, 37 en 38)}

Methodologie en kritieke aannames:

Het energieverbruik en de energiemix zijn ontleend aan de brondata uit scope 1 en 2 van de  CO₂-eq-voetafdruk. Aandachtspunten en aannames in de gehanteerde methodologie zijn:

• Fugitive emissions (zoals technisch gaslekverlies, koudemiddelen en SF₆) betreffen geen energieverbruik en zijn niet opgenomen in de tabel. 

• Onze ingekochte elektriciteit op regel 9 is inclusief Garanties van Oorsprong (GVO’s).

• Gehanteerde conversiefactoren zijn afkomstig van DEFRA (Greenhouse gas reporting: conversion factors 2024 - GOV.UK) en Regionale Klimaatmonitor Rijksoverheid (Rapport Hernieuwbare energie - Rapportage Hernieuwbare energie - Amersfoort)

Op basis van onze NACE-codes,1 zijn we te kwalificeren als sector met een grote klimaatimpact. Dit is onze energie-intensiteit: ^{(ESRS E1 par. 40 en 41)}

De netto-opbrengsten van activiteiten in sectoren met een grote klimaatimpact is ontleend aan de netto-opbrengsten zoals gepresenteerd in noot 1 van de geconsolideerde jaarrekening. ^{(ESRS E1-5 par. 43 en AR 38)}

Onze broeikasgasemissies

We rapporteren onze broeikasgasemissies volgens het GHG-protocol, uitgesplitst in scope 1- en scope 2-emissies en significante scope 3-emissies: ^{ESRS E1-6 par. 44)}

Methodologie en significante aannames ^{(ESRS E1-6 AR 39)}

Voor het verantwoorden van broeikasgasemissies hanteren we de normen van ISO 14064-1 en het internationale Greenhouse Gas Protocol Corporate Standard inclusief bijbehorende richtlijnen.

De emissiefactoren zijn afkomstig uit verschillende openbare en niet-openbare bronnen, zoals de website www.co2emissiefactoren.nl en DEFRA. We controleren deze factoren regelmatig en werken deze jaarlijks bij. In enkele gevallen ontvangen we emissiegegevens rechtstreeks van externe leveranciers, die ze bepalen met eigen berekeningen. We rapporteren in CO₂ equivalenten. We lichten per scope de methodologie en aannames toe van de meest significante categorieën.

Scope 1: Directe emissies

Scope 1 bevat de directe emissies van broeikasgassen uit bronnen die eigendom zijn van, of worden gecontroleerd door het bedrijf. De uitsplitsing van deze emissies is zichtbaar in bovenstaande tabel. De grootste componenten in deze scope betreffen de technische lekkages van het gasnetwerk en het brandstofverbruik van lease- en dienstauto’s. 

De CO₂-emissies als gevolg van technisch lekverlies gas worden berekend op basis van OGMP2.0.  Dit is een methodiek in beheer van Kiwa waarin de technisch lekverliezen worden berekend. Belangrijke variabelen die we aanleveren zijn de lengtes en de materiaalsoort van het leidingnetwerk. Ook het (gemiddelde) aantal lekkages, storingen en schades worden meegenomen in OGMP2.0. De berekeningen vinden plaats op basis van 2023 data. De aantallen en lengtes van ons gasnetwerk verschillen jaar op jaar niet significant. De gehanteerde conversiefactor en de emissiefactor zijn afkomstig van www.co2emissiefactoren.nl. 

Ten aanzien van de CO₂-emissies van lease- en dienstauto’s maken we gebruik van data die we rechtstreeks van de leveranciers ontvangen. Deze data bevat de hoeveelheid getankte liters per type brandstof. Met behulp van www.co2emissiefactoren.nl, berekenen we per soort brandstof de CO₂-eq-uitstoot.

Scope 2: Indirecte emissies elektriciteit en warmte

Scope 2 betreft alle uitstoot van broeikasgassen door de opwekking van de elektriciteit en warmte. Als netbeheerder distribueren wij elektriciteit. Bij de distributie van elektriciteit gaat altijd energie verloren. Bijvoorbeeld als gevolg van weerstand. Dit komt tot uiting in het netverlies elektriciteitstransport. Daarnaast gebruiken we in onze gebouwen zelf ook elektriciteit en gebruikt een deel van onze leaseauto’s elektriciteit. We presenteren onze CO₂ uitstoot zowel markt gebaseerd als locatie gebaseerd. Locatie gebaseerd geeft de CO₂-emissie weer op basis van de fysieke energiemix op het net. Markt gebaseerd geeft de CO₂-emissie weer op basis van de ingekochte energiemix.

Het grootste deel van onze locatie gebaseerde CO₂ emissies, heeft betrekking op de netverliezen elektriciteit. Het netverlies elektriciteit is het verschil tussen de invoeding en afname als gevolg van de distributie. We kopen het netverlies in bij verschillende leveranciers. Het verbruik wordt uitgedrukt in GWh en omgerekend naar CO₂-equivalenten door middel van een emissiefactor die we berekenen op basis van de meest recente stroometiketten van de specifiek ingekochte energie bij desbetreffende leveranciers. Door middel van de aankoop van Garanties van Oorsprong (GvO’s) vergroenen we de CO₂-eq-uitstoot van netverlies.

Scope 2 omvat ook het elektriciteitsgebruik van de gebouwen. Het elektriciteitsverbruik van de gebouwen die we in eigen beheer hebben, kopen we groen in. Daarnaast huren we een aantal gebouwen waarbij we niet beslissingsbevoegd zijn over de inkoop van energie, waardoor deze niet altijd groen ingekocht is. Ook gebruiken we in twee gebouwen warmte uit een lokaal warmtenet. Het elektriciteitsverbruik dat niet door ons zelf groen is ingekocht, vergroenen we door middel van GvO’s. Het elektriciteitsgebruik van de gebouwen wordt gemeten in GWh, de data is afkomstig van een externe partij op basis van meetdiensten. De emissiefactoren zijn afkomstig van stroometiketten en www.co2emissiefactoren.nl.

Tot slot omvat scope 2 het elektriciteitsgebruik van lease- en dienstauto’s. Doordat deze elektriciteit wordt getankt aan laadpunten waarbij Enexis geen controle heeft over de inkoop van de energie, gaan we ervan uit dat de landelijke energiemix wordt gebruikt. De emissiefactor is afkomstig van www.co2emissiefactoren.nl.   

Scope 3: Andere indirecte emissies

Scope 3 emissies bestaan uit de uitstoot van alle broeikasgassen die een gevolg zijn van onze activiteiten in de waardeketen, zowel upstream- als downstream. Het GHG-protocol categoriseert scope 3 emissies in 15 categorieën die bedoeld zijn om bedrijven een systematisch kader te bieden voor het organiseren, begrijpen en rapporteren van de diversiteit van scope 3 activiteiten binnen een bedrijfswaardeketen. Categorie 8 t/m 14 zijn gezien de aard en inrichting van  onze bedrijfsactiviteiten niet van toepassing, omdat we geen goederen en diensten verkopen. De uitstoot in scope 3 wordt berekend op basis van spend, tenzij er specifieke informatie per categorie beschikbaar is, bijvoorbeeld uit leveranciersgegevens. We werken aan het verkrijgen van meer specifieke data ten behoeve van scope 3.  

Categorie 1, Gekochte goederen en diensten bevat onder andere netwerkcomponenten door onze leveranciers, ICT en overige diensten. De uitstoot in deze categorie wordt berekend op basis van spend en leverancier-specifieke informatie. Per onderdeel in deze categorie zijn de meest passende emissiefactoren geselecteerd die gebaseerd zijn op DEFRA factoren en leverancier-specifieke uitstoot. De CO₂-eq-uitstoot voor transportdiensten wordt berekend op basis van spend, vermenigvuldigd met een DEFRA-emissiefactor met een dienstverlenend karakter. Een beter passende specifieke emissiefactor voor deze post is nog niet beschikbaar. 

Categorie 2, Kapitaalgoederen bestaat uit emissies gerelateerd aan de inkoop van assets zoals kabels en transformatoren. Op basis van Life Cycle Assessments (LCA’s) uitgevoerd door CE Delft worden de emissies per component omgerekend naar CO₂. Indien LCA data niet beschikbaar is, wordt de berekening aangevuld op basis van investeringsbedragen. Ook aannemerij valt onder deze categorie. De uitstoot van aannemerij wordt berekend op basis van spend, vermenigvuldigd met een emissiefactor op basis van informatie van onze aannemers.

Categorie 3, Brandstof en energieactiviteiten bestaat uit administratief lekverlies gas en de ketenemissies van brandstofverbruik van lease- en dienstauto’s, aggregaten en gebouwen. Het administratief gaslekverlies wordt berekend door het totale netverlies te reduceren met het technisch lekverlies, dat wordt berekend met OGMP2.0. Het administratief gaslekverlies resteert. We berekenen het brandstofverbruik op basis van verbruiksinformatie vermenigvuldigd met emissiefactoren van www.CO2emissiefactoren.nl. Een beperkt deel van deze emissies wordt op basis van spend berekend. 

Toelichting mutaties 2024 ten opzichte van 2023

Ten opzichte van het jaar 2023 hebben zich in 2024 de volgende significante ontwikkelingen voorgedaan.

Scope 1: Directe emissies

De totale CO₂-eq-uitstoot in scope 1 laat een zeer lichte daling zien (0,4%). Wanneer we dieper inzoomen op onze afzonderlijke directe emissies, zien we een aantal ontwikkelingen. Het lekverlies gas is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2023 (0,4% daling). Deze post representeert 92% van de uitstoot in scope 1.  

De uitstoot als gevolg van brandstofverbruik door lease- en dienstauto’s steeg met 11% als gevolg van een toename van het aantal werknemers en daarmee een toename van het wagenpark en het brandstofverbruik. Deze post representeert 8% van de uitstoot in scope 1.

Scope 2: Indirecte emissies elektriciteit en warmte

Het netverlies van elektriciteitstransport laat een stijging van 15% CO₂ -eq-uitstoot zien (locatie gebaseerd). De stijging van de CO₂ -eq-uitstoot wordt verklaard doordat de energiemix die we ingekocht hebben, een hoger gewogen gemiddelde CO₂-emissiefactor heeft dan in 2023. Het netverlies van elektriciteitstransport wordt 100% vergroend door middel van GvO’s, markt gebaseerd is de uitstoot daardoor 0 ton CO₂-eq.

De CO₂ uitstoot van het elektriciteitsverbruik van onze gebouwen daalde met 37% (locatie gebaseerd). Dit wordt verklaard door een aanzienlijke afname in de CO₂ emissiefactor van 39% en een afname in het verbruik van elektriciteit van 8%. Markt gebaseerd komen we in 2024 ook hier uit op een uitstoot van 0 ton CO₂-eq als gevolg van vergroening.

Scope 3: Andere indirecte emissies

De toename van 61% in categorie 1 (gekochte goederen en diensten) wordt enerzijds verklaard door een toename in de CO₂ emissiefactoren van meer dan 30% en anderzijds een toename in aangekochte goederen en diensten van ongeveer 30%. De CO₂ emissiefactoren van componenten zijn na herberekening door de beheerder van de betreffende factoren, CE Delft, aangepast naar de meest actuele inzichten. De ontwikkeling van de toename in goederen en diensten ligt in lijn met de intensivering van onze activiteiten en de groei van het werkpakket. De mutatie in categorie 2 (kapitaalgoederen) laat echter een lichte daling van 6% zien ten opzichte van 2023, wat wordt verklaard door een uitzonderlijk hoge inkoop van kapitaalgoederen in 2023 om voorraad aan te leggen, zodat materiaalbeschikbaarheid geen belemmering wordt in de energietransitie. De toename van 58% in categorie 3 (brandstof en energieactiviteiten) wordt verklaard door een stijging van het volume van ons administratief netverlies gas van 55%.

Foutherstel en schattingswijziging vergelijkende cijfers CO₂-eq-voetafdruk 2023

De totale markt gebaseerde emissies over 2023 bedroegen 657.965 ton CO₂-eq. In ons Jaarverslag 2023 is 216.169 ton CO₂-eq gerapporteerd. Door een grondige herziening van de CO₂ voetafdruk hebben we beter zicht gekregen in onze uitstoot. We hebben onze voetafdruk uitgebreid en uitgediept en onze berekeningsmethodieken verbeterd door deze specifieker te maken. In onderstaande tabel is de impact van deze wijzigingen per scope zichtbaar.

Onderstaand verklaren we per scope de herzieningen met de grootste impact:  

Scope 1 Aardgasverbruik netverliezen: De uitstoot in deze post is gestegen als gevolg van een herziening van de gebruikte methodiek, hetgeen een combinatie is tussen schattingswijziging en foutherstel. De gaslekverliezen zijn niet langer uitsluitend gebaseerd op lekkages in onze hoofdleidingen op basis van het landelijke gemiddelde voor gasdistributie. Sinds medio 2023 berekenen we de uitstoot van methaan op basis van de methodiek OGMP2.0. Dit is een preciezere en volledigere methode die in samenwerking met de sector en Netbeheer Nederland tot stand is gekomen. In deze methodiek nemen we ook de aansluitleidingen mee. Het netwerk waarover we verliezen berekenen is daardoor groter geworden. Deze wijziging in methodiek zorgt voor een toename van de CO₂-eq uitstoot van 42 kiloton.

Scope 2 Elektriciteitsverbruik netverliezen: Door foutherstel in de berekening van het netverlies elektriciteitsverbruik, a.g.v. een onvolledigheid van het volume netverlies van één van de energieleveranciers, is de locatie gebaseerde CO₂-eq-uitstoot met 12 kiloton gestegen. Markt gebaseerd heeft deze herziening geen impact op de CO₂-eq-voetafdruk aangezien de netverliezen 100% groen worden ingekocht.

Scope 3: De CO2-uitstoot als gevolg van gekochte goederen en diensten (categorie 1), was in het jaarverslag 2023 niet opgenomen en daardoor was deze categorie onvolledig. Deze categorie bestaat uit goederen en diensten die we inkopen, zoals ICT en netwerkcomponenten die leveranciers inkopen. We vullen deze categorie met terugwerkende kracht aan in de vergelijkende cijfers. De CO₂-eq-uitstoot in deze categorie komt tot stand o.b.v. spend-based emissies en specifiek berekende CO₂-eq-uitstoot met informatie van leveranciers. Scope 3 wordt daardoor uitgebreid met 101 kiloton.

In categorie 2 inzake kapitaalgoederen, wordt de uitstoot berekend van onder andere onze netwerkcomponenten zoals kabels, gasleidingen, transformatoren en gasstations. Deze categorie komt tot stand op basis van spend-based emissies in combinatie met specifiek berekende emissies. De bron waaruit we de CO₂-emissiefactoren voor onze assets putten, CE-Delft, heeft op basis van de nieuwste inzichten emissiefactoren aangepast, met als gevolg dat de CO₂-eq-uitstoot van componenten is gestegen. Daarnaast zorgt de uitbreiding van de meegenomen netwerkcomponenten door middel van extrapolatie voor een toename van de uitstoot in 2023. Deze herzieningen zorgen voor een toename in scope 3 van 249 kiloton CO₂-eq. Dit is hersteld in de vergelijkende cijfers.

Categorie 3, brandstof en energie gerelateerde activiteiten, was onvolledig en is toegevoegd. Deze categorie bestaat uit de onderdelen administratief netverlies en WTT-emissies van aggregaten voor noodstroom. Dit leidt tot een toename van 42 kiloton CO₂-eq.

Emissie-intensiteit

In onderstaande tabel staat de emissie-intensiteit per netto-opbrengst: ^{(ESRS E1-6 AR 54)}

De netto-opbrengsten van activiteiten in sectoren met een grote klimaatimpact is ontleend aan de netto-opbrengsten zoals gepresenteerd in noot 1 van de geconsolideerde jaarrekening.