S3 Getroffen gemeenschappen

Het werk aan onze energienetten kan zorgen voor schadelijke en/of gevaarlijke situaties. Als gevolg van onze werkzaamheden of door falende bedrijfsmiddelen of materiaalfouten kunnen ernstige veiligheidsrisico’s ontstaan voor omwonenden, omstanders of andere personen in de publieke ruimte. In ons veiligheidsbeleid hebben we hier uitgebreid aandacht voor.

Het distribueren van en werken met elektrische spanning en aard- en groengas dat onder druk staat brengt veiligheidsrisico’s met zich mee, ook voor de omgeving. In ons veiligheidsbeleid maken we onderscheid tussen de veiligheid voor de omgeving tijdens de operationele fase en de veiligheid als de werkzaamheden zijn afgerond, de beheersfase. Ons veiligheidsbeleid voor medewerkers en (onder)aannemers draagt ook bij aan een veilige publieke ruimte. Meer informatie hierover staat in ‘S1 Eigen personeel’ en ‘S2 Werknemers in de waardenketen’.

Social	Impact, Risico of Kans	Waardeketen	Tijdshorizon
Materieel thema
Economische, sociale en culturele rechten van gemeenschappen Publieke veiligheid en gezondheid	Potentiele negatieve impact: Door bedrijfsactiviteiten van Enexis of haar onderaannemers kunnen schadelijke en/of gevaarlijke situaties voor de volksgezondheid en/of -veiligheid ontstaan.

Een veilig energienet voor iedereen

Het werk aan onze energienetten kan zorgen voor schadelijke en/of gevaarlijke situaties. Als gevolg van onze werkzaamheden, diefstal of door falende bedrijfsmiddelen of materiaalfouten kunnen ernstige veiligheidsrisico’s ontstaan voor omwonenden, omstanders of andere personen in de publieke ruimte. ^{(ESRS S3 SBM-3 par. 9(a))}De negatieve impact kan plaatsvinden als gevolg eigen werkzaamheden maar ook in de waardeketen wanneer het werk wordt uitgevoerd door (onder)aannemers.

Ook wanneer we geen werkzaamheden uitvoeren bestaat er een risico op schadelijke en/of gevaarlijke situaties in de publieke ruimte. Dit is bijvoorbeeld het geval bij vandalisme, bij veroudering van kabels of leidingen en bij graafwerkzaamheden waarbij kabels of leidingen worden geraakt. De negatieve impacts ontstaan voornamelijk binnen onze eigen operaties en zijn het gevolg van individuele incidenten.^{(ESRS S3 para 8(a))} Uit het incidentenregister blijkt dat er geen sprake is van wijdverbreide of systematische impacts. ^{(ESRS S3 SBM-3 par. 9(b))}

Veilig werken heeft de hoogste prioriteit binnen Enexis en vormt een essentieel onderdeel van onze strategie. Door aandacht te hebben voor het veilig werken door werknemers en aannemers, bevorderen we ook de veiligheid van omstanders. Naast het strategisch doel heeft Enexis ook specifiek beleid om de veiligheid van omstanders te waarborgen. ^{(ESRS S3 SBM-3 par. 7; 8(a))}

Beleid: zo houden we de publieke ruimte veilig

Bij het uitvoeren van onze werkzaamheden staat veiligheid voorop. We nemen standaard voorzorgsmaatregelen om de veiligheid van omstanders te waarborgen.^{(ESRS 2 MDR-P para 65(a)(e))} Deze zijn onderdeel van ons uitvoeringsbeleid. 

Operationele fase

Tijdens de operationele fase zorgen we ervoor dat onze medewerkers veilig werken, zie 'Veiligheid en gezondheid'. Daarnaast scheiden we onze werkzaamheden op een passende manier van de openbare ruimte. Hierbij volgen we de geldende wet- en regelgeving.^{(ESRS 2 MDR-P para 65(d))} Deze wet- en regelgeving omvat onder andere het correct gebruik van dranghekken, het veilig afdekken van werklocaties en gaten in de weg en het aanbrengen van signalering.^{(ESRS S3 32a;35;38; ESRS 2 MDR-A 68a;68b;68c)}

Beheersfase

Tijdens de beheersfase garanderen we met verschillende maatregelen de veiligheid in de openbare ruimte. Vanuit het reguliere onderhoud gebaseerd op onder andere normen en wet- en regelgeving monitoren we het net en registreren we (potentieel) gevaarlijke afwijkingen of storingen op het net. Zo nodig nemen we aanvullende beheersmaatregelen zoals aanvullend onderhoud, modificatie en (preventieve) vervanging van componenten. Voor bestaande activa nemen we daarnaast diverse maatregelen om het publiek niet direct in contact te laten komen met de risico's van transport van elektriciteit en gas. Denk hierbij aan fysieke beveiliging, zoals sloten, hekwerk en behuizing, maar bijvoorbeeld ook aan een minimale diepteligging of de afdekking van kabels en leidingen.^{(ESRS 2 MDR-P 65(a)(b); ESRS S3 32a;35;38; ESRS 2 MDR-A 68a;68b;68c))}

Het veiligheidsbeleid tijdens de operationele fase is de verantwoordelijkheid van de afdeling Health, Safety en Environment (HSE) en Operations. Het veiligheidsbeleid tijdens de beheersfase is de verantwoordelijkheid van de afdeling Asset Management.^{(ESRS 2 MDR-P para 65(c))} Het beleid ziet toe op alle geïdentificeerde getroffen gemeenschappen.^{(ESRS S3 para 14)}

Overleggen met getroffen gemeenschappen

We erkennen het belang van overleg met omwonenden en omstanders in de buurt van onze activa, maar onderhouden met deze stakeholders geen structureel contact over de daadwerkelijke en potentiële impacts en de maatregelen om deze te beperken.^{(ESRS S3 para 21, 24)}

In aanloop naar en tijdens de geplande werkzaamheden communiceren we wel met huishoudens in de buurt.^{(ESRS S3-2 21(a))} Deze communicatie is bedoeld om omwonenden te informeren over onze werkzaamheden in hun buurt. Zijn er klachten, storingen of incidenten dan kunnen omwonenden terecht bij onze klantenservice of bij de omgevingsmanager van het project. Deze informatie wordt kenbaar gemaakt in de brief die naar omwonenden wordt verstuurd. Zie voor het proces rondom onze klantenservice hoofdstuk S4 Consumenten en eindgebruikers.^{(ESRS S3 para 27(b))}

Incidenten voorkomen en herstellen

We hechten veel waarde aan de publieke veiligheid van de gas- en elektriciteitsdistributie. We meten de impact op de publieke veiligheid met de KPI's Publieke veiligheid Gas en Publieke veiligheid Elektriciteit.^{(ESRS 2 MDR-M 75)} Beide bestaan uit meerdere onderdelen, met per onderdeel bijbehorende metingen die worden afgezet tegen doelstellingen en signaalwaarden. Naast incidenten met omstanders meten de KPI’s ook incidenten die hebben geleid tot omgevingsschade. We nemen alleen incidenten op vanuit onze eigen activa of het net die effect hebben op het publiek. Incidenten zoals het vallen van omstanders in een door ons gegraven kuil of letselschade aan personen die moedwillig activa ontvreemden of vernielen vallen buiten scope van deze KPI.^{(ESRS S3 32d; ESRS 2 MDR-M 77a; MDR-T 80c;80f)} Enexis houdt een incidenten register bij waarin alle incidenten (zowel voor gas als voor elektriciteit) worden geregistreerd. Het incidenten register vormt de basis voor de KPI. Voor gas is daarnaast een landelijk proces afgesproken met toezichthouder SodM (Staats toezicht op de Mijnen) waarbij relevante gasincidenten door Enexis aan SodM worden gemeld. 

Ons doel voor incidenten met een zeer ernstig effect is nul. Voor incidenten met een ernstig effect is het streven maximaal twee. Voor incidenten met een matig of behoorlijk effect streven we naar maximaal vier.^{(MDR-T para 80(a)(b)(c))} Dit zijn jaarlijkse doelen en hebben daarom geen basisjaar of basiswaarde.^{(MDR-T para 80(d)(e))} De doelstellingen zijn van toepassing op Gas en Elektriciteit afzonderlijk (niet op het totaal van beide).  

Sinds 2018 hebben er geen incidenten plaatsgevonden met een ernstig of zeer ernstig effect. In 2024 was er één incident. Dit was er een met de laagste mate van effect: ‘matig of behoorlijk effect’. Dit wil zeggen een ongeval met EHBO of behandeling door medisch personeel of omgevingsschade tussen € 10.000 en € 1 miljoen. Bij dit incident ging het enkel over materiële schade. De definities van de verschillende categorieën zijn toegelicht onder de tabel. ^{(ESRS MDR-T 80(j))}

Evalueren en beleid aanscherpen

Enexis monitort de incidenten en eventuele trends die hieruit blijken. Wanneer er incidenten of impactvolle bijna-incidenten zijn geweest wordt er geëvalueerd of aanpassing van het veiligheidsbeleid noodzakelijk is.^{(MDR-T 80(d); ESRS S3 para 32)} Is dit het geval, dan nemen we aanvullende maatregelen op in het beleid.^{(ESRS S3 33a;33b)}

Incidenten melden en schade compenseren

Wanneer een omstander door ons (letsel)schade ondervindt, kan deze via onze klantenservice een (letsel)schadeclaim indienen. Bij letselschade en omvangrijke en/of complexe materiaalschade wordt samen met een schade-expert bepaald of Enexis aansprakelijk is en wat de eventuele compensatie moet zijn. Onze afdeling Klachten & Claims onderhoudt het contact met de omstander en coördineert de verdere afhandeling. We vinden het belangrijk dat onze monteurs correct handelen bij incidenten met omstanders. We starten in 2025 een campagne om meer bewustzijn te creëren bij onze monteurs. De campagne benadrukt welke stappen zij moeten nemen bij incidenten, zoals eerste hulp verlenen en omstanders erover informeren dat ze (letsel)schade kunnen melden bij onze klantenservice.^{(ESRS S3 27a; 27b;32b;33c; ESRS MDR-A 68d)}